Δευτέρα 30 Απριλίου 2012

Καλό Μήνα!

ΗΘΗ ΚΑΙ ΕΘΙΜΑ
Η Πρωτομαγιά έχει τις ρίζες της στην αρχαιότητα. Είναι η πρώτη ημέρα του Μαΐου και η γιορτή της Άνοιξης.   Ημέρα χαρλας για μικρούς και μεγάλους γιατί ξεχύνονται στην εξοχή!
Από τις ελάχιστες γιορτές χωρίς θρησκευτικό περιεχόμενο που έχουν διατηρηθεί ως τις μέρες μας, πιθανόν κατάλοιπο πανάρχαιων προχριστιανικών δοξασιών σχετικών μετη γονιμότητα και την καρποφορία της γης.
Ο Μάιος, σύμφωνα με την παράδοση, πήρε το όνομά του από τη ρωμαϊκή θεότητα Maia (Μάγια), η οποία ονομάστηκε έτσι από την ελληνική λέξη Μαία που σημαίνει τροφός και μητέρα.
Η Μάγια ταυτίστηκε με την Ατλαντίδα νύμφη Μαία, τη μητέρα του Ερμή στον οποίο αφιερώθηκε ο μήνας Μάιος.
Αλλοι το συσχετίζουν με το επίθετο majus ( μεγαλύτερος), είτε αυτό αναφέρεται στον Δία είτε στους συγκλητικούς που τιμούνταν τον μήνα αυτόν


 Η Πρωτομαγιά, για τους αρχαίους  Έλληνες ήταν μέρα της αναγέννησης της φύσης, της ζωής και του έρωτα αλλά και ημέρα ανάστασης των νεκρών. Επίσης  θεωρούνταν και ημέρα της μαχητικότητας, της μαγείας και του πολέμου. Εορταζόνταν με έντονες εορτές όπως η  έξοδος των ανθρώπων στη ύπαιθρο με συνοδεία χορών και τραγουδιών και το μάζεμα λουλουδιών για να φτιαχτούν στεφάνια.

 Κατά την ημέρα εκείνη έβγαινε η βασίλισσα του Μαίου και γινόταν μια λατρευτική πομπή προς τιμήν του Ηλίου και των Ωρών (Εποχών). Στη πομπή περιφερόταν ένα πράσινο κλαδί που μόλις είχε πετάξει φύλλα. Το τύλιγαν με ταινίες και πάνω του κρεμούσαν σύκα, διάφορα ψωμάκια και μικρά φλασκιά  γεμάτα κρασί, λάδι και μέλι. Πολλά από τα αρχαία έθιμα την ημέρα της Πρωτομαγιάς έχουν επιβιώσει μέχρι  και σήμερα.


Το πιο γνωστό έθιμο είναι η πρωτομαγιάτικη έξοδος για "να πιάσουμε τον Μάη". Οι άνθρωποι ξεχύνονται στη ύπαιθρο χορεύοντας και τραγουδώντας και μαζεύουν λουλούδια για να φτιάξουν όμορφες ανθοδέσμες  ή να πλέξουν στεφάνια, τα οποία στη συνέχεια τοποθετούν σε μια εμφανή θέση του σπιτιού, συνήθως στη πόρτα της εισόδου.


Παλιότερα το στεφάνι του Μάη έπρεπε να ΄χει ορισμένα λουλούδια για να πιάσουν οι ευχές που έκαναν οι νοικοκυρές. Για παράδειγμα, για να είναι ανθισμένο το σπίτι, το στεφάνι θα έπρεπε να έχει, τριαντάφυλλα, γαρύφαλα, βιόλες και γεράνια, ενώ για να είναι γεμάτο το σπίτι θα έπρεπε να έχει στάχια και λουλούδια του κάμπου, όπως μαργαρίτες και παπαρούνες. Το έθιμο του μαγιάτικου στεφανιού το συναντάμε σ΄όλη την Ελλάδα καθώς και σε κάποιες χώρες του εξωτερικού. Όμως υπάρχουν και κάποια πρωτομαγιάτικα έθιμα που είναι γνωστά μόνο σε ορισμένες περιοχές. 


Σε χωριά του νησιού μου, της Εύβοιας υπάρχει το έθιμο της πιπεριάς με ελάχιστες παραλλαγές. Στο Αρτεμίσιο, από τα χαράματα της Πρωτομαγιάς, ντύνουν ένα άνθρωπο του χωριού "πιπεριά", βάζοντας σε όλο το σώμα του φτέρες. Του φοράνε και ένα κουδούνι και ξεκινάει.
Μαζί του ακολουθεί κι ένας συγχωριανός με ένα τσαπί ακουμπισμένο στη πλάτη του. Αυτός είναι ο "γεωργός". Ο "γεωργός" και ο "πιπεριάς" γυρίζουν από σπίτι σε σπίτι σε όλο το χωριό τραγουδώντας. Ο νοικοκύρης του σπιτιού τους ραντίζει με νερό, ενώ ο "γεωργός"  με το τσαπί χτυπά δύο τσαπιές στο χώμα έξω από το σπίτι. Το ίδιο έθιμο υπάρχει και στη Ιστιαία, αλλά εκεί "πιπεριά" ντύνεται μια γυναίκα

Όμως αρκετά έγραψα για τα έθιμα, ενώ το μόνο που ήθελα ήταν να ευχηθώ καλό μήνα, να περάσετε καλά  με όσους αγαπάτε  και να σας δείξω το Πρωτομαγιάτικο στεφάνι μου.

Θαλασσόξυλα και μικρά αποξηραμένα σκούρο ροζ  μπουμπούκάκια τριαντάφυλλου, περασμένα με άχρωμο λούστρο.










ΚΑΛΟ  ΜΗΝΑ!

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου